Сарып ауруынан сақтанайық!

Сарып (бруцеллез) – адам мен малда кездесетін жұқпалы ауру. Ол малдан адамға жұғады. Созылмалы түрі көп кездеседі. Уақыт өте қайта қозу немесе қайталану жағдайлары жиі болады.

Осыдан екі жыл бұрын, яғни 2023 жылы сарыптың 17 жағдайы тіркеліп, оның алдыңғы жылмен салыстырғанда аурушаңдық біршама төмендеген еді. Қазір бұл аурудың эпидемиологиялық ахуалы қала тұрғындары арасында тұрақты. Сонда да сақтықты ұмытпауымыз керек.

Мал төлдейтін маусымда бұл аурудың таралу қайпі де күшейе түседі. Сол үшін сақтық шараларын көпшіліктің назарына ұсынамыз. Негізі, аурудың қоздырғышы бруцелла – суыққа төзімді, ыстыққа төзімсіз бактерия. Ол адамның ағзасына ауру малдың нәжісімен, жарақаты бар кірленген қолдар арқылы тамақтану немесе темекі шегу кезінде жұғады. Қой, ешкі, ірі қара малдар мен шошқада көп болады. Әсіресе, уақ малдар арасында жиі кездеседі. Сондай-ақ, ластанған жем, су арқылы да жұғады. Малдың сүтін, етін қолданғанда, жүн, терілерін өңдегенде, тезек жасағанда, мал тұрған, төлдеген орындарды көңнен тазалау кезінде ұшқан шаң-тозаң арқылы да жуғуы мүмкін.

Егер дене қызуы көтеріліп, буын-сүйек сырқыраса, жүйке-жүйе, жүрек-тамыр, зәр шығару, жыныс ағзалары ауырса міндетті түрде дәрігерге тексерілу керек. Бұл ауруға шалдыққан жастарда бедеулік, түсік тастау болады. Аурудың клиникалық белгілерінің басталуы жұқтырғаннан соң 10 күннен 6 айға дейін созылады. Дұрыс емделмегенде дерттің соңы мүгедектікке әкеледі. Ауру белгілері пайда болса, тез арада дәрігерге көрініп, дер кезінде емделген жөн.

Сарыптың алдын алудың ең бір маңызды жолы – жеке бас гигиенасын сақтау!

Аурудың алдын алу үшін малмен және оның өнімдерімен жұмыс барысында арнайы киіммен, қолғаппен жұмыс істеген абзал. Балаларды сарыппен ауыратын жануарларды күтуге және оларды ұстайтын қора-жайларға кіргізбеу керек. Қол жарақаттары болса, жақсылап таңу керек. Жұмыс істеп болғаннан кейін қолды жуу, киімді ауыстыру қажет. Ет, сүт өнімдерін тексеруден өткен, әсіресе қолдың қаймағы мен сары майдың және брынзаның анықтамасы бар сауда-саттық орнынан алу қажет. Мал алғанда міндетті түрде анықтамасын сұраңыз. Үй жануарларын ветеринарға тексертіп тұруды да ұмытпаңыз.

Талғат СЕРМАҢИЗОВ,

Шымкент қалалық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы.